تخفیف تحریم‌ها منوط به تأیید آژانس و حل مسئله PMD شده است

 مهرداد بذرپاش نماینده مردم تهران و عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای ایران با 5+1 با بیان اینکه توافق برجام که به نوعی یک معاهده بین‌المللی بین ایران و برخی از کشورهای دیگر و قطعنامه شورای امنیت که ضمانت اجرای برجام است، را می‌توان از چند منظر بررسی کرد، اظهار داشت: نکته اول اینکه عملا برجام و توافق وین برروی "پلت‌فرمی" به نام لوزان و ژنو نگارش شده است.

وی افزود: توافق وین که در لوزان و ژنو پایه‌ریزی شده بود، دارای نقاط قوت و ضعف است. در ژنو بحث بر سر این بود که حق غنی‌سازی در خاک کشور به رسمیت شناخته شود که این صریحا اعمال نشده بود ولی در توافق وین به این حق اشاره شده است. البته مستقیم به آن اشاره نشده بلکه چرخیدن تعداد 5 هزار سانتریفیوژ در نطنز و 1044 سانتریفیوژ در فردو گویای این اذعان طرف غربی به حق غنی‌سازی در خاک کشورمان است.

این عضو هیئت رئیسه مجلس همچنین تصریح کرد: پس از مشخص شدن ایرادات توافق لوزان خطوط قرمزی برای تیم هسته ای مشخص شد که شاید بتوان خطوط قرمز را به عنوان خطوط منافع ملی نام برد یعنی رعایت آن خطوط و مبنا منجر به تحقق منافع ملی ما می‌شود. پس از پلت فرم لوزان برخی از خطوط قرمز برای مذاکرات آتی مشخص شد و بنا بود تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران بر آنها بایستد و هیچ گونه کوتاهی در مورد آنها رخ ندهد.

" خطوط قرمز نکاتی بود که باید در مذاکرات وین رعایت می‌شد، اما متاسفانه یا توان تیم مذاکره کننده به تحقق آن نرسید یا طرف غربی اجازه ورود به آنها را نداد و یا دلیل دیگری دارد که هنوز برای ما مشخص نیست".

بذرپاش با اشاره به صدور قطعنامه شورای امنیت بر مبنای متن برجام گفت: اصلی‌ترین نکته این است که چگونه قطعنامه‌ای که تنها قرار بود، برجام را تایید کند به ناگاه در متن اصلی محدودیت‌های دیگری را اعمال کرد. همچنین در ضمیمه B آن نیز محدودیت‌های تسلیحاتی و نظامی برای تسلیحات متعارف و صنایع موشکی ما اعمال شد. در حالی که در طول مذاکرات بر روی مسائل موشکی و سلاح‌های متعارف و محدودیت های خارج از برجام صحبتی نشد ولی به ناگاه و با تعجیل قطعنامه‌ای صادر شد که محدودیت‌های بیش از برجام در آن نگاشته شد.

وی با طرح این سؤال که هنوز معلوم نیست چرا چنین قطعنامه‌ای با این تعجیل نگارش و تصویب شد؟ تاکید کرد: متاسفانه قطعنامه بدون اینکه در مسیر تصویب کشورهای برجام مسیر خود را طی کند، ناگهان به تصویب شورای امنیت رسید و به یک سند بین‌المللی برای بسیاری از کشورها تبدیل شد.

نماینده مردم تهران در مجلس با اشاره به ایرادات متن برجام اظهار داشت: نکته‌هایی در برجام وجود دارد که محل سؤال است. البته در دو بخش حق غنی‌سازی و کاهش زمان تحقیق و توسعه از ده سال به 8 و نیم سال در وین نسبت به لوزان اتفاقات بهتری افتاده است که باید از تیم مذاکره کننده تشکر کرد. ولی در این برنامه به برداشتن همزمان تحریم‌ها در روز توافق اشاره‌ای نشده است و مثل حرف قبلی غربی‌ها، ایران باید تمام تعهدات خود را از روز توافق آغاز و تا روز اجرا به پایان برساند و در روز اجرا پس از اینکه آژانس گزارش راستی‌آزمایی خود مبنی بر انجام تهعدات ایران را داد، آنگاه طرف‌های غربی نسبت به تحفیف تحریمی اعمال می‌کنند.

وی تاکید کرد: در واقع طرف‌های غربی تخفیف تحریمی خود را پس از گزارش راستی‌آزمایی آژانس مبنی بر انجام تعهدات ایران از یک طرف و روشن شدن مسائل حال و گذشته (پی‌ام دی) از طرف دیگر اعمال خواهند کرد لذا مشخص نیست که شرط همزمانی برداشته شدن تحریم‌ها با چه دلیلی رعایت نشده است.

"اگر طرف غربی خلف وعده کند یا در انتخابات آمریکا اتفاقات دیگری بیفتد که قصد دبه درآوردن را داشته باشند، آن وقت ما اگر بخواهیم به زمان حال خود برگردیم، حداقل بیش از سه سال زمان نیاز داریم که ممکن است امکان پذیر نباشد."

عضو هیئت رئیسه مجلس با اشاره به ایراد دیگر متن برجام گفت: نکته بعدی پذیرفته شدن محدودیت‌ها و تحریم‌ها در حوزه سلاح متعارف و موشکی است که نه اجازه داده شده بود، در این باره مذاکره شود و نه بنا بود، مذاکره‌ای انجام شود و در برجام آورده شود اما با قطعنامه شورای امنیت به ناگاه کشور با چنین پدیده‌ای مواجه شد؛ قطعنامه‌ای که به اذعان طرف غربی مورد پذیرش ایران هم قرار گرفته است.

" طبق بندهای برجام اگر ما تعهدات تسلیحاتی خود را انجام ندهیم، به نقض تعهد بین‌الملل متهم و با بسیاری از محدودیت‌های جدید مواجه شویم و یا از طرف دیگر پرونده ما مجددا به شورای امنیت ارجاع داده شود چراکه ایران نقض تعهد برجام انجام داده است. در برجام صریحا ذکر شده ایران باید محدودیت‌های هسته‌ای و سایر محدودیت‌ها را انجام دهد وگرنه پرونده به شورای امنیت ارجاع می‌شود و تمام تحریم‌ها علیه ایران برگشت‌پذیر خواهد بود. این عبارت سایر محدودیت‌ها همان محدودیت‌هایی است که در قطعنامه قید شده است".

بذرپاش برهمین اساس تصریح کرد: ما اگر بخواهیم برای یک فشنگ یا اسلحه ساده هم از شورای امنیت مجوز بگیریم، آن هم در شرایطی که منطقه آبستن رشد گروه‌های تروریستی و تکفیری است و امنیت منطقه را به خطر انداخته و منطقه را به آتش کشانده است، چطور می‌توانیم از خود دفاع کنیم؟ مگر با حرف‌های قشنگ و زرورق شده می‌توان در مقابل این آدم‌کش‌ها قد علم کرد یا شورای امنیت حاضر است برای ایران مجوز دفاع از خود صادر کند؟

وی در ادامه تاکید کرد: این امر محال است که شورای امنیت به ایران چنین مجوزی بدهد؛ شورای امنیتی که حاضر نشد در مقابل حمله عربستان به یمن حتی بیانیه‌ای صادر کند چه برسد به اینکه به یمن اجاره دفاع از خود را بدهد. پس ما با چنین شورای امنیتی طرف هستیم که ظلم در نهان آن نهفته است و همواره در داوری‌ها طرف ظالم را گرفته و ذره‌ای وقعی به مظلوم ننهاده است. حالا اسرار امنیت ملی خود را تحویل شورای امنیت دهیم؟

این عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان مجلس تاکید کرد: همه اینها در حالی است که برای تصویب قطعنامه و بدون بررسی جوانب آن عجله می‌کنیم و فکر می‌کنیم اینگونه می‌توانیم در داخل کشور مجلس شورای اسلامی را از محل تصمیم‌گیری کنار بگذاریم و دچار این مشکل هم نشویم و فکر می‌کنیم با یک بیانیه ساده این بندها را اجرا نمی‌کنیم. بله که نباید این بندها اجرا شود ولی باید بدانیم که با اجرا نکردن این بندها وارد دعوای جدید در نظام بین‌الملل می‌شویم.

بذرپاش در ادامه سخنان خود با مکانیزم ماشه و برگشت‌پذیری تحریم‌ها اشاره کرد و گفت: مکانیزم ماشه مکانیزمی شبیه فاجعه است که اگر یک کشور از 6 کشور عضو 5+1 اراده کند که تحریم‌های علیه ایران را برگرداند، بدون هیچ رای‌گیری این اتفاق خواهد افتاد. یعنی اگر یک کشور نقش پلیس بد را ایفا کند و تا آخر هم پلیس بد باقی بماند، کار تمام است و تحریم‌ها برمی‌گردد.

" اما اگر ایران بخواهد نسبت به عدم اجرای تعهدات طرف مقابل اعتراض کند باید به همان 5+1 اعتراض کند و بعد از آن هم هیچ افتاق خاصی نمی‌افتد. فقط اعلام می‌کنیم که شما تعهدات خود را انجام ندادید. لذا مکانیزم ماشه و بحث کمیسیون مشترک در شورای امنیت تنها بر نا داوری طرف غربی علیه ما افزود".

وی تصریح کرد: ما تاکنون باید آژانس را راضی می‌کردیم؛ آژانسی که بیش از 13 سال است، به آنها گزارش می‌دهیم و آنها بازرس‌های زیادی را به کشور ما گسیل داشتند و دهها هزار نفر ساعت کار بازرسی انجام دادند و در قالب صدها گروه مذاکراتی مذاکره انجام دادیم و حتی حاضر نیستند، صفحه‌ای بنویسند که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکرده و قصد دستیابی به آن را ندارد. حالا بر این نا داوری آژانس، نا داوری دیگری به نام کمیسیون مشترک اضافه شده است؛ کمیسیون مشترکی که 6 کشور عضو 5+1، اتحادیه اروپا و ایران عضو آن هستند و عملا ایران یک طرف قرار دارد و 7 عضو دیگر در طرف مقابل هستند.

نماینده مردم تهران در مجلس با تاکید براینکه هفت عضو کمیسیون مشترک در جریان مذاکرات مقابل ایران قرار داشتند، گفت: کدام عقل سلیمی حکم می‌کند، در قابل 7 کشور قرار بگیریم و آن را بخواهیم به رای بگذاریم؟ معلوم است که نتیجه رای‌گیری چه می‌شود. پس از آن هم موضوع باید به شورای امنیت برود و باید نقض آن هم رای‌گیری شود. حق وتو هم در این قضیه از برخی کشورها گرفته شده پس اگر یک کشور اراده کند، تحریم‌ها به راحتی برمی‌گردد.

بذرپاش بحث تعلیق تحریم‌ها به جای لغو آن را نقطه ضعف دیگر برجام دانست و گفت: ایران همواره تاکید داشت که تحریم‌ها باید لغو شود، یعنی هم نظام قانونی و هم نظام اجرای تحریم‌ها باید متوقف شود. آنها نیز همواره اصرار داشتند که تحریم‌ها تعلیق شود یعنی نظام قانونی آن بماند و نظام اجرای آن متوقف شود که متاسفانه نظر طرف‌های غربی اعمال شد. یعنی پس از اینکه ایران تعهدات خود را انجام داد و راستی‌آزمایی آژانس صورت گرفت، برخی تحریم‌ها علیه ایران تعلیق می‌شود. در واقع نظام حقوقی و قانونی تحریم‌ها تا سال هشتم پایدار است و اگر آژانس در پایان سال هشتم گزارش خوبی داد که ایران هیچ قصدی برای گریز هسته‌ای نداشته و ندارد، آن زمان به لغو تحریم‌ها اقدام می‌کنند یعنی عملا اصرار ایران بر لغو تحریم‌ها محقق نشد.

وی با بیان اینکه اگر قرار به تعلیق تحریم‌ها بود ایران هم می‌توانست تعهدات خود را به صورت تعلیقی انجام دهد، تصریح کرد: ما می‌توانستیم تعدادی از سانتریفیوژ را از کار انداخته و به آنها گاز تزریق نمی‌کردیم در حالی که حاضر شدیم هزاران سانتریفیوژ خود را جابه‌جا کرده و از سایت خارج کنیم و هزینه و ریسک "کرش کردن" و از بین رفتن آن را بپردازیم. حتی زیرساخت‌های آن را هم جمع کنیم و قلب راکتور اراک را خارج کرده و آن را با سیمان و بتون پر کنیم.

" همچنین حاضر شدیم در فردو تعداد زیادی از ماشین‌هایمان را خارج کرده و به انبارها حمل کنیم تا زیرنظر آژانس باشد. حتی حاضر شدیم میزان مواد خود را به 300 کیلو کاهش دهیم یا از کشور خارج کرده و رقیق کنیم. خب ما هم همه اینها را تعلیق می‌کردیم. ماشین‌ها را "استندبای" نگه می‌داشتیم تا همه ظرفیت‌ها سرجای خود باقی بماند و هروقت طرف مقابل قانون تحریم‌ها را از بین برد، آن وقت ما هم ماشین‌های سانتریفیوژ یا ذخایر مواد یا راکتور اراک را کاملا جمع کرده و حتی از کشور خارج می‌کردیم".

عضو هیئت رئیسه مجلس با تاکید براینکه عملا فاصله بین تعلیق و لغو بسیار زیاد است، تصریح کرد: اگر فردا یک نفر دیگر رئیس‌جمهور آمریکا شود و دستور موقت تعلیق تحریم‌ها را لغو کند، همه تحریم‌ها علیه ایران سریعا بازمی‌گردد. چراکه زیرساخت قانونی آن موجود است. در این شرایط بازگشت تحریم‌ها دیگر نیازی به صدور قطعنامه، قانون کنگره یا مصوبه اتحادیه اروپا ندارد و تنها با یک دستور اجرایی رئیس جمهور آمریکا همه آنها باز خواهد گشت.

بذرپاش اضافه کرد: با فرض صدور دستور تعلیق تحریم‌ها از سوی اوباما، رئیس‌جمهور بعدی آمریکا بنا به هر دلیلی می‌تواند، این دستور را کنار بگذارد. آن وقت همه تحریم‌ها باز می‌گردد و این در حالی است که هدف اصلی ما از مذاکرات لغو تحریم ‌های ظالمانه علیه کشورمان بود وگرنه وارد فرآیند مذاکراتی نمی‌شدیم چون هیچ کشور عاقلی خود را در معرض محدودکردن فعالیت‌های صلح آمیز و فناوری‌های نوین خود قرار نمی‌دهد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به گفت‌وگوی تلویزیونی رئیس جمهور یادآور شد: در سال 82 همان موقع که دکتر روحانی دبیر شورای عالی امنیت ملی و مسئول پرونده هسته‌ای بود، ورود چند سانتریفیوژ که طبق بررسی آژانس غنی سازی بالای 70 درصد در آنها اتفاق افتاده بود، شروع معضل 13 سال بین ما و آژانس شد و هنوز که هنوز است، پرونده حالت عادی به خود نگرفته است.

عضو هیئت رئیسه مجلس برهمین اساس تاکید کرد: پس می‌بینیم همان زمان که دکتر روحانی مسئول پرونده بود، با یک بهانه پرونده 13 سال به درازا کشیده شد و این میزان تحریم علیه کشور اعمال شد. پس اکنون هم همان شرایط است و آژانس هم همان آژانس است لذا اگر قرارداد و توافق دقیق، مشخص و واضح نباشد، هر بهانه‌ای ده‌ها سال دیگر معضلات جدید برای کشور درست کند.